TEHLİKE HABERLEŞMESİ
Can ve mal güvenliğinin tehdit altında bulunması durumuna, tehlike durumu denir ve böyle bir tehditle karşılaşan gemi, GMDSS sistemine göre tehlike uyarısını DSC cihazından yayınlayacak, onay alınması üzerine 16. kanaldan tehlike haberleşmesini sürdürülecektir.
GMDSS sistemine dahil olmayan tekneler tehlike çağrı ve mesajını16. kanaldan yayınlayarak tehlike haberleşmesini (distress traffic) başlatmalıdır.
Telsiz telefon tehlike sinyali MAYDAY kelimesinden ibarettir. Tehlike haberleşmesi sırasında bütün mesajlar bu sinyalle başlamalıdır. Tehlike trafiği sırasında cihazların çıkış gücü 25 W’a ayarlanmalıdır.
Tehlike sinyalinin duyulması, herhangi bir su üstü vasıtasının ciddi bir tehlike durumuyla karşı karşıya olduğunu ve acil yardım talebinde bulunduğunu gösterir.
Tehlike trafiği, tehlike çağrısıyla başlar ve diğer bütün haberleşmelerin üzerinde kesin bir önceliğe sahiptir. Bu çağrıyı duyan istasyonlar, 16. kanalda sessizliği sağlamalı ve tehlike çağrısının ardından yayınlanacak, tehlike mesajını almalıdırlar.
Tehlike çağrılarına alındı onayı verecek istasyonlar, tehlike mesajının yayınlanmasını beklemeli ve daha sonra onay vermelidirler.
Tehlike çağrısı:
Tehlikede olan gemi, aşağıdaki formata uygun tehlike çağrısı yapar;
• Mayday ( Tehlike sinyali, 3 defa)
• This is
• Tehlikede olan teknenin adı veya çağrı adı (3 defa)
Tehlike mesajı:
Tehlike çağrısının ardından, eğer 16. kanalda trafik varsa, sessizliğin sağlanması beklenir, trafik yoksa beklemeksizin aşağıdaki formata uygun tehlike mesajı yayınlanır;
• Mayday (Tehlike sinyali)
• This is
• Tehlikede olan teknenin adı veya çağrı adı
• Mevki bilgisi
• Tehlikenin cinsi ve istenen yardım
• Kurtarmayı kolaylaştıracak diğer bilgiler
• Over
Tehlike mesajının bitiminden sonra bir süre dinlemede kalınır ve alındı onayları beklenir. Eğer hiç bir istasyondan alındı onayı verilmezse. VHF cihazı, bağlantıları, çıkış gücü tekrar kontrol edilerek, yeniden yayınlanır. Eğer yine cevap alınamazsa, en yakın kıyı istasyonu çalışma kanallarından, 6. kanaldan; ulusal sularda, Sahil Güvenlik haberleşme kanalından ( 8.kanal) tehlike çağrı ve mesajları tekrarlanmalıdır.
Tehlike mesajı alındı onayı:
Tehlike Mesajını alan bütün istasyonlar alındı onayı vermek mecburiyetindedir. Güvenli haberleşmenin yapılabildiği yerlerde gemi istasyonları alındı onayı vermeden önce kıyı istasyonlarının onaylamalarına fırsat tanımak için kısa bir süre verecekleri onayı geciktirmelidirler.
Kıyı istasyonun vereceği alındı onayı:
Tehlike çağrı ve mesajını alan kıyı istasyonu, beklemeksizin aşağıdaki formata uygun alındı onayını verir. En yakın SAR birimlerini harekete geçirir.
• Mayday (3 defa)
• Tehlikedeki teknenin adı (3 defa)
• This is
• Onayı veren kıyı istasyonun adı (3 defa)
• Recived mayday ( Mayday alındı onayı. Lisan zorluğunda “RRR” Romeo Romeo Romeo)
Kıyı istasyonu bölgedeki daha fazla geminin arama-kurtarma çalışmasına katılmasını istemesi veya Arama-Kurtarma Koordinasyon merkezinin talebi üzerine tehlike aktarımı yapar.
Tehlike mesajı aktarımı: Mayday Relay.
Bu gemi, tehlike çağrısına hiç bir kıyı istasyonu tarafından alındı onayı verilmemişse veya aşağıdaki durumlarda, tehlike çağrısı aktarımı yapar ve tehlike trafiğini kontrol eder.
1. Tehlikedeki geminin kendisi tehlike çağrısı yapamıyorsa,
2. Herhangi bir gemi, telsiz yayını olarak bir uyarı almadığı halde, başka tehlike işaretleri almışsa ( İşaret fişekleri, tehlike sancak veya işaretleri gibi…).
Su üstü istasyonları, tehlike aktarımını kıyı istasyonlarıyla aynı formata uygun yaparlar.
Bu aktarımı alan kıyı ve su üstü istasyonlar onay vermek mecburiyetindedir.
Arama Kurtarma çalışmaları sırasında tehlike trafiğine zararlı müdahaleler varsa, tehlike trafiğini kontrol eden istasyon, 16. kanalda sessizliğin korunmasını isteyebilir.
Sessizlik talebi mesajı: Seelonce Mayday (siilans okunur).
Arama-Kurtarma çalışmalarının ilerleyen aşamalarında, yardımın belirli ölçüde sağlanması ve hayati tehlikenin ortadan kalkması durumunda 16. kanalda kısıtlı çalışmanın yeniden başlayabileceği, tehlike trafiğini kontrol eden istasyon tarafından duyurulabilir.
Kısıtlı çalışmanın başlama mesajı: Prudence (prudans okunur).
Arama- Kurtarma çalışmasının tamamlanması üzerine tehlike trafiğini kontrol eden istasyon tehlike trafiğini sonlandırır.
Tehlike trafiğini sonlandırma mesajı: Seelonce Feenee (fiinii okunur)
Asılsız yapılan tehlike çağrıları aşağıdaki şekilde iptal edilir.
Asılsız uyarı iptal etme mesajı: Cancel Distress Alert.
ACİLİYET HABERLEŞMESİ
Tehlike haberleşmesini gerektirecek bir durumun henüz oluşmadığı, fakat çok yakın zaman içinde ciddi bir tehlikeyle karşı karşıya kalınması muhtemel durumlarda aciliyet haberleşmesi (urgency traffic) başlatılmalıdır. GMDSS sistemine göre aciliyet uyarısı DSC cihazından yayınlanacak ve onay beklemeksizin 16. kanaldan haberleşme sürdürülecektir.
GMDSS sistemine dahil olmayan tekneler aciliyet çağrılarını 16.kanaldan yapacaklardır. Ayrıca denize adam düşmesi ve gemide oluşan bir kaza sonucu ciddi bir yaralanma veya acil tedavi gerektirecek bir durumun ortaya çıkması durumlarında da aciliyet mesajı yayınlanır. Aciliyet haberleşmesi, tehlike mesajları dışında en yüksek önceliğe sahip haberleşmedir.
16. kanaldan bütün istasyonlara hitaben yayınlanır ve aciliyet sinyalini alan bütün istasyonlar, sessizliği sağlayarak yayınlanacak aciliyet mesajını almalıdırlar.
Telsiz telefon aciliyet işareti PanPan kelimesinden ibarettir. Bu işaretin üç kere okunmasıyla oluşan aciliyet sinyalinden hemen sonra aciliyet mesajı yayınlanmalıdır.
Aciliyet Mesajı:
Aciliyet mesajı aşağıdaki formata uygun verilir.
• PanPan (3 defa)
• All Stations ( 3 defa)
• This is
• Tekne adı veya çağrı adı ( 3 defa)
• Mevki bilgisi
• Tehlikenin cinsi ve istenen yardım
• Tekne üzerindeki personel ve ilave bilgiler
• Over
Aciliyet mesajını alan istasyonlar, alındı onayı vermezler; sadece 16. kanaldan yapılacak aciliyet haberleşmesini dinlerler.
Acil yardım ulaştırılması gereken bir kazazede veya hasta ile ilgili olarak tıbbi yardım bilgileri almak için belirli bir istasyona yapılacak çağrılar, “Pan Pan Medical “ aciliyet sinyali kullanılarak yapılmalıdır. Çağrı 16. kanaldan yapılır ve hemen bir çalışma kanalına geçilmelidir.
EMNİYET HABERLEŞMESİ
GMDSS sistemine göre emniyet uyarısı DSC cihazından yayınlanacak, onay beklemeksizin 16. kanal ve uygun haberleşme kanalından emniyet haberleşme sürdürülecektir.
GMDSS sistemine dahil olmayan tekneler emniyet çağrılarını 16.kanaldan yaparlar.
Aşağıda belirtilen olaylarla karşılaşılması halinde, güvenliği tehdit eden durum, emniyet mesajı olarak yayınlanmalıdır:
• Ana seyir yollarındaki şamandıraların sönmesi,
• Gemi enkazları, yarı batık gemilerin varlığı,
• Yedekte çekilen büyük dubaların varlığı,
• Herhangi bir mayın ya da benzeri cisimlerin görülmesi,
• Sürüklenen konteyner, duba, kütük gibi cisimlerin varlığı,
• Varlığı yeni keşfedilmiş sığlıklar, kayalıklar,
• Sualtı kablo döşeme ve benzeri çalışmalar,
• Harp gemilerini tatbikatları,
• Fırtına, kasırga ihbarları.
Emniyet mesajı bir kıyı istasyonu tarafından yayınlanabileceği gibi, gemi istasyonları tarafından da yayınlanabilir ama kıyı istasyonları yayın sahalarının daha geniş olması nedeniyle, bir gemi istasyonu, karşılaştığı emniyet mesajı yayınlamayı gerektirecek durumu, en yakın kıyı istasyonuna ileterek, gerekli duyurunun yapılmasını sağlamalıdır. Bu uygulama, bölgedeki daha fazla geminin tehlike yaratan durumdan haberdar olmalarını sağlayacaktır.
Telsiz telefon emniyet işareti “securite” (sekürite okunur) kelimesinden ibarettir.
Emniyet çağrısı 16. kanaldan bütün gemilere hitaben yapılır, emniyet sinyali ve adres bilgilerinin arkasından, emniyet duyurusunun yapılacağı kanal belirtilir. Emniyet çağrısını alan gemiler, alındı onayı vermezler ve duyurunun yapılacağı kanala geçerek, yayınlanacak emniyet mesajını alırlar.
Emniyet duyuruları aşağıdaki formata uygun yayınlanır:
Emniyet Çağrısı (16.kanaldan)
• Securite ( üç defa )
• All ships ( üç defa )
• This is
• Duyuruyu yapan istasyonun adı (üç defa)
• Emniyet mesajı yayınlanacağının duyurulması veya konusu
• Out
Emniyet Mesajı (Çalışma kanalından)
• Securite ( üç defa )
• All ships ( üç defa )
• This is
• Duyuruyu yapan istasyonun adı (üç defa)
• Emniyet mesajı
• Saat
• Out
GMDSS-DSC
Global Maritime Distress and Safety (Küresel Deniz Tehlike ve Emniyet Sistemi)
GMDSS, gelişen uydu haberleşme teknolojisini de kullanarak, bulunulan bölge ve meteorolojik şartlar önemli olmaksızın yeryüzü üzerindeki her noktadan, otomatik olarak tehlike uyarılarının gönderilmesini ve alınmasını olanaklı kılacak sistemi geliştirmiştir.
GMDSS sistemine uygun cihazlarla donatılmış bir deniz aracı bulunduğu deniz bölgesi önemli olmaksızın, nerede ve hangi şartlar altında olursa olsun, tehlike uyarısını verme ve tehlike ve olağan haberleşmesini sürdürebilme özelliklerine sahip olmalıdır; buna göre sisteme dahil gemiler kullandıkları donanımla aşağıdaki işlevleri yerine getirebilirler.
• Birbirinden bağımsız iki farklı donanımla gemiden kıyıya tehlike uyarıları verilebilir.
• Kıyıdan gemiye gönderilen tehlike uyarılarını alabilir.
• Gemiden gemiye tehlike uyarılarını alıp verebilir.
• Arama kurtarma haberleşmesini sürdürebilir.
• Tehlike durumunda kazazedelerin yerlerini belirten radyo sinyalleri gönderebilir.
• Seyir güvenliği ile ilgili kıyıdan yapılan yayınları alabilir.
• Seyir güvenliği ile ilgili bilgileri iletebilir.
• Olağan haberleşmeleri yapabilir.
GMDSS, 1 Şubat 1999’ da devreye girmiştir.
GMDSS’ e tabi olan gemiler:
• Yolcu gemileri
• 300 Gross tonun üstündeki yük gemileri
• 12 kişi ve daha yukarı kapasitede uluslararası seyir yapan deniz araçları
Deniz Bölgeleri:
• A1: Kıyıdan 20–30 millik mesafede VHF-DSC istasyonlarının kapsama alanı
• A2: MF-DSC istasyonlarının duyulma mesafesidir, A1’ in bittiği yerde başlar ve 100-150 mile kadar çıkar.
• A3, 70°N–70°S enlemleri arası, INMARSAT uydularının kapsadığı alan.
• A4, Kutupsal Yörüngeli COSPAT-SARSAT uydularının kapsadığı alan.
Bir ülkenin A2 olarak belirlediği deniz bölgesi, başka bir ülke tarafından A1 olarak belirlenmişse, o bölge A1 bölgesi kabul edilir.
DSC HABERLEŞME TEKNİĞİ
Tanım
DSC ( Digital Selective Calling – Sayısal Seçmeli Çağrı) ,GMDSS sistemi içinde, VHF, MF, HF bantlarının tahsis edilen frekanslarında yapılan dijital çağrı tekniğidir. VHF bandında Kanal 70 (156.525 MHZ Frekansı) DSC çağrıları için tahsis edilmiştir.
Bu çağrı tekniğiyle:
• Tehlike Uyarısı verilebilir
• Tehlike uyarısı alınıp, alındı onayı verilebilir
• Tehlike Uyarıları aktarılabilir veya aktarılan bir tehlike uyarısı alınabilir
• Acelelik ve Emniyet duyuruları yapılabilir veya yapılan duyurular alınabilir
• Gruba veya istasyona özel rutin iletişim çağrıları yapılabilir veya gruba veya istasyona özel yapılan çağrılar alınabilir; haberleşmenin sürdürüleceği kanal seçimi yapılabilir.
VHF DSC haberleşmesinin amacı, A1 Deniz bölgesinde, GMDSS donanımına sahip deniz ve kıyı istasyonları tarafından yukarda belirtilen türdeki çağrıları alan DSC ünitesini aktif hale getirerek, telsiz operatörünü uyarmak ve daha sonra, tehlike, acelecilik ve emniyet haberleşmesi için 16.kanaldan yapılacak uyarıyı almalarını sağlamak veya özel veya grup çağrılarında VHF haberleşmesinin devam edeceği kanal talebini iletmektir.
VHF DSC üniteleri donanım açıldığı andan itibaren 70. kanalda dinleme nöbeti yapmaya başlarlar ve alınan her çağrıyı sesli ve ışıklı olarak duyurur.
Deniz Gezici Servis Kimliği (MMSI):
GMDSS sistemine uygun telsiz haberleşmesinde kullanılmak üzere, sistemi kullanan tüm istasyonların kimliğini belirlemek için dokuz rakamdan oluşan MMSI numaraları tahsis edilmiştir. DSC alıcıları, sadece kendi kimliğini belirleyen MMSI numarasına ve tüm gemilere yönelik çağrıları alır.
MMSI kimlikleri dokuz rakamdan oluşur. Bu numara istasyona özeldir ve tahsis edilmesi üzerine cihaza girilir. Yayın sırasında ilgili numara çağrı dizinine otomatik olarak girer.
Dört çeşit MMSI numarası düzenlenir.
• Gemi İstasyonlarına
• Gemi İstasyon Gruplarına
• Kıyı İstasyonlarına
• Kıyı İstasyon Gruplarına
Bütün MMSI numaralarının içinde, ülkelere tahsis edilen, denizcilik kimlik, MID (Maritime Identification Digit) numaraları bulunmaktadır. Bu numaralara bakıp, gemi veya kıyı istasyonunun milliyeti tespit edilebilir. Örneğin, Türkiye’nin MID kodu, “271” dir.
Gemi istasyonlarına tahsis edilen MMSI numarasının ilk üç rakamı, MID kodudur. Bundan sonraki altı rakamı, MID kodu sahibi ülke, kendi iç düzenlemelerine göre gemi istasyonlarına tahsis eder. Örn.271000186
Birden fazla gemiyi aynı anda çağırmak için, Gemi İstasyon Grupları oluşturulmuştur. Bu MMSI numarasıyla yapılan çağrıları, gruba ait bütün istasyonlar alır.
Bu gruplara tahsis edilen MMSI kodunun ilk rakamı sıfır “0” dır. Bunu MID kodu izler, kalan beş rakam, MID sahibi ülke tarafından gemi istasyon gruplarına tahsis edilir. Örneğin, 027100015
Kıyı İstasyonu ve Kıyı İstasyon Gruplarına verilen MMSI numaralarının ilk iki rakamı sıfır “0” dır. Bundan sonra MID numarası gelir, kalan dört rakam, ilgili ülke tarafından Kıyı İstasyon ve Kıyı İstasyon Gruplarına tahsis edilir. Örneğin, Antalya Türk Radyo kimliği, 002713000
